Jakie odsetki naliczać od 2016 r.?

Jesteśmy Spółdzielnią Mieszkaniową. Do tej pory naliczaliśmy odsetki ustawowe od zaległości czynszowych na podstawie statutu oraz zawartych umów. Wynajmujemy również lokale użytkowe na działalność gospodarczą. Jakie odsetki powinniśmy naliczać od 2016 r.?

Od 2016 r. zmieniła się wysokość odsetek oraz w pewnym zakresie zasady ich naliczania. Aby ustalić czy dany podmiot zobowiązany jest do stosowania ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (Dz. U. z 2013 r. poz. 403 ze zm.), trzeba przeanalizować czy należy on do zamkniętego katalogu, o którym mowa w art. 2 tej ustawy (patrz ramka). Ustalenie bowiem czy konkretny stosunek prawny jest transakcją handlową, a co za tym idzie, stosuje się do niego przepisy ustawy, zależy od tego, czy obie strony umowy są podmiotami, o których mowa w art. 2 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych. Ustawa dotyczy obrotu gospodarczego, a więc znajduje zastosowanie głównie do przedsiębiorców i nie odnosi się do umów, których stronami są osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej.

Oznacza to, że w umowach z takimi osobami Czytelnicy powinni naliczać odsetki ustawowe (chyba że w umowie strony ustaliły wyraźnie inną wysokość odsetek) za opóźnienie w wysokości 7%, zgodnie z treścią art. 481 § 2 K.c. (Dz. U. z 2014 r. poz. 121 ze zm.).

W odniesieniu natomiast do umów dotyczących lokali użytkowych z osobami prowadzącymi działalność gospodarczą należy niewątpliwie uznać, że te podmioty są przedsiębiorcami. Także spółdzielnia mieszkaniowa, o której mowa w pytaniu, jest przedsiębiorcą w rozumieniu art. 4 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2015 r. poz. 584 ze zm.). Prowadzi bowiem we własnym imieniu działalność gospodarczą. Potwierdził to Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 26 kwietnia 2002 r., sygn. akt III CZP 21/02. Sąd wskazał, że działalność spółdzielni mieszkaniowej w zakresie zarządzania nieruchomościami stanowiącymi jej mienie i nabyte na podstawie ustawy mienie jej członków jest obligatoryjną działalnością gospodarczą takiej spółdzielni.

Zatem w odniesieniu do umów zawieranych z przedsiębiorcami w przypadku opóźnienia w zapłacie należy naliczać odsetki za opóźnienie w transakcjach handlowych w wysokości 9,5%. Jest to transakcja handlowa, gdyż oba podmioty należą do kręgu wskazanego w art. 2 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych.

Przepisy ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych stosuje się do transakcji, których wyłącznymi stronami są:

1)	przedsiębiorcy w rozumieniu przepisów art. 4 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej,
2)	podmioty prowadzące działalność, o której mowa w art. 3 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej,
3)	podmioty, o których mowa w art. 3 ust. 1 ustawy - Prawo zamówień publicznych,
4)	osoby wykonujące wolny zawód,
5)	oddziały i przedstawicielstwa przedsiębiorców zagranicznych,
6)	zagraniczni przedsiębiorcy, o których mowa w art. 1 ustawy o zasadach prowadzenia na terytorium Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej działalności gospodarczej w zakresie drobnej wytwórczości przez zagraniczne osoby prawne i fizyczne, prowadzący przedsiębiorstwa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
7)	przedsiębiorcy z państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej.