Kiedy można zapłacić obniżone odsetki podatkowe?

Podatnik, który uiszcza zaległość podatkową ujawnioną w wyniku autokorekty deklaracji, płaci niższe odsetki za zwłokę. Wylicza się je - w zależności od momentu powstania długu - według stawki wynoszącej 50% lub 75% stawki podstawowej. Warunkiem skorzystania z tej preferencji jest wpłata zaległości podatkowej w ciągu tygodnia od złożenia korekty.

Nowa stawka

Obniżone odsetki podatkowe to premia za szybką wpłatę długu ujawnionego w wyniku autokorekty deklaracji. Funkcjonują dwie preferencyjne stawki odsetkowe - 50% i 75% stawki podstawowej.

Odsetki za zwłokę wylicza się według stawki wynoszącej 50% stawki podstawowej (obecnie 4%) w przypadku wpłaty zaległości podatkowej powstałej od 1 stycznia 2016 r. Warunki korzystania z tej preferencji określa art. 56a Ordynacji podatkowej. Zaległość podatkowa musi wynikać z korekty deklaracji przedłożonej w ciągu 6 miesięcy od dnia upływu terminu złożenia deklaracji. Dług trzeba przy tym uregulować w ciągu 7 dni od dnia złożenia korekty (przykład 1). Poprawki w rozliczeniu nie mogą być dokonane pod wpływem działań urzędników. Zastosowanie obniżonych odsetek za zwłokę nie wchodzi w rachubę, jeżeli korekta deklaracji jest składana po doręczeniu zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej przez organ podatkowy lub postępowania kontrolnego przez organ kontroli skarbowej, a gdy nie wysyła się zawiadomienia - po zakończeniu tych procedur. Takie samo wyłączenie obowiązuje w przypadku korekty dokonanej w wyniku czynności sprawdzających.

Zmniejszenia obciążeń odsetkowych nie wyklucza natomiast fakt, że zaległość podatkowa jest rezultatem kolejnej korekty tego samego rozliczenia. Deklarację można poprawiać wielokrotnie. Za każdym razem, gdy w wyniku naniesionych zmian trzeba uiścić zaległość podatkową, nalicza się obniżone odsetki za zwłokę, o ile poza złożeniem skutecznej korekty spełnione są pozostałe warunki uprawniające do stosowania takiej preferencji.

Stare długi

Odsetki za zwłokę wyliczone według stawki wynoszącej 75% stawki podstawowej (obecnie 6%) stosuje się do zaległości podatkowych ujawnionych po korekcie rozliczenia, ale powstałych przed 1 stycznia 2016 r.

Takie obniżenie obciążeń odsetkowych stosuje się w przypadku wpłaty zaległości podatkowej wynikającej z prawnie skutecznej korekty deklaracji - także kolejnej za ten sam okres rozliczeniowy. Nie jest jednak wymagane sporządzenie uzasadnienia przyczyn naniesienia poprawek w rozliczeniu (takie wyjaśnienie było konieczne w przypadku korekt składanych do końca ubiegłego roku). Cały dług trzeba uiścić w ciągu 7 dni od dnia złożenia korekty (przykład 2).

Skorzystanie z tej preferencji jest wykluczone, jeżeli poprawki w rozliczeniu zostaną naniesione w wyniku wspominanych wcześniej działań urzędników (kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego, czynności sprawdzających).

Technika liczenia

Obniżone odsetki podatkowe wylicza się według następującego schematu. Najpierw trzeba przemnożyć kwotę zaległości podatkowej przez okres zwłoki i obowiązującą w tym czasie obniżoną stawkę odsetek. Wynik należy podzielić przez 365. Uzyskaną wartość zaokrągla się do pełnych złotych. Dokonuje się tego w ten sposób, że końcówki kwot wynoszące mniej niż 50 gr pomija się, a wynoszące 50 gr i więcej podwyższa do pełnych złotych. Jeżeli dług istniał w okresach, w których obowiązywały różne obniżone stawki odsetek za zwłokę, odsetki nalicza się odrębnie za każdy z nich. Zaokrągleniu podlega natomiast suma kwot za poszczególne okresy.

Termin wpłaty zaległości podatkowej wraz z obniżonymi odsetkami za zwłokę, wynoszący 7 dni od dnia złożenia korekty, oblicza się z zachowaniem następujących reguł. W wyliczeniach nie uwzględnia się dnia, w którym została złożona korekta. Kończy się on z upływem ostatniego z wyznaczonej liczby dni. Uwzględnia się dni zarówno robocze, jak i wolne od pracy. Jeżeli jednak ostatni dzień w ten sposób ustalonego terminu wypada w sobotę, niedzielę lub święto będące dniem ustawowo wolnym od pracy, przesuwa się on na następny dzień po dniu lub dniach wolnych.

Wpłata musi pokrywać całą zaległość podatkową i należne obciążenia odsetkowe. W przeciwnym razie jest proporcjonalnie zaliczana na poczet zaległości podatkowej i odsetek za zwłokę. Zarachowanie następuje w takim stosunku, w jakim w dniu wpłaty pozostaje kwota zaległości podatkowej do kwoty odsetek za zwłokę.

Przykład 1

Podatnik musi uregulować zaległość podatkową w wysokości 557 zł ujawnioną w wyniku korekty deklaracji VAT-7 za kwiecień 2016 r. Korekta nie jest efektem czynności sprawdzających, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego. Podatnik złożył korektę 31 października 2016 r., czyli w ciągu 6 miesięcy od dnia upływu terminu złożenia deklaracji VAT-7 za kwiecień 2016 r. (termin 6-miesięczny, liczony od 25 maja 2016 r., upływa 25 listopada 2016 r.). Zapłata zaległości podatkowej nastąpiła 2 listopada 2016 r., czyli przed upływem 7 dni od dnia złożenia korekty (termin ten mija 7 listopada 2016 r.). Odsetki za zwłokę od tej zaległości podatkowej naliczono według obniżonej stawki (wynoszącej 4%) za okres od 26 maja 2016 r. do 2 listopada 2016 r. Wyniosły one 10 zł zgodnie z poniższym wyliczeniem:

(557 zł × 161 dni × 4%) : 365 = 9,83 zł, po zaokrągleniu 10 zł.

Przykład 2

Podatnik sporządził autokorektę deklaracji VAT-7 za listopad 2015 r., w wyniku której musi uiścić zaległość podatkową w wysokości 952 zł. Korekta została złożona 28 października 2016 r. Zaległość podatkową podatnik uregulował 3 listopada 2016 r., a więc przed upływem 7 dni od dnia złożenia korekty. Odsetki za zwłokę zostały naliczone według stawki stanowiącej 75% stawki podstawowej (6%) za okres od 29 grudnia 2015 r. do 3 listopada 2016 r. Wyniosły one 49 zł zgodnie z poniższym wyliczeniem:

(952 zł × 311 dni × 6%) : 365 = 48,67 zł, po zaokrągleniu 49 zł.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 ze zm.)